Meervoudig ruimtegebruik voor rivier de Maas en de stad Maastricht

 

“Mooder Maas” heeft als probleemstelling de gevolgen van de klimaatverandering voor het verloop van de Maas door Maastricht. Voor de komende decennia wordt een stijging van het af te voeren regenwater verwacht. De Maas stroomt dwars door de binnenstad van Maastricht, als het ware door een flessenhals heen, waardoor hier een knelpunt ontstaat. Daarnaast eist ook de mens steeds meer ruimte op.

 

Er moeten maatregelen getroffen worden om het water via Maastricht verder stroomafwaarts naar de Noordzee te leiden. Daarbij moet er rekening gehouden worden met het unieke karakter dat de rivier op deze plek heeft. De rivier is hier onbedijkt, wat een unieke kwaliteit geeft voor de beleving van het water.

 

Van bedreiging naar KANS!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het uitgangspunt van “Mooder Maas” is het zien van de klimaatverandering als een kans voor de stad in plaats van een bedreiging. De oplossing voor dit probleem is het waternetwerk, een maatregel die een ruimtelijke kwaliteit toevoegen aan de stad en een ingreep is die een permanente functie heeft in de stad.

 

Het waternetwerk is gebaseerd op de hoogteverschillen in en rondom de stad. Op de laagliggende delen aan zowel de west als de Oostoever wordt een watergang gemaakt die ter plekke van het knelpunt het Maaswater kan omleiden. Door deze maatregel stijgt de afvoercapaciteit van de Maas van 3275 m3/s naar 3725 m3/s. Omdat deze extreme hoogwaterstanden zich slechts eens in de 100 á 250 jaar voordoen biedt het waternetwerk ook de oplossing voor een ander waterprobleem, het afvoeren van het lokale regenwater.

 

Wadi’s leiden het regenwater uit de wijken rondom de stad af naar de beken. De beken zijn in de bestaande dalen gesitueerd en voeren op hun beurt het water af naar de watergang. Vanuit de watergang kan het water afgevoerd worden naar de Maas. Hierdoor hoeft het regenwater niet meer via de riolering en de waterzuivering afgevoerd te worden.

 

“Mooder Maas” is een ingrijpende en omvangrijke herstructurering van Maastricht, waarbij rekening gehouden is met de verschillen tussen de Oost en Westoever. Het plan bestrijkt meerdere decennia en wordt gefaseerd uitgevoerd.

 

In de uitwerking is verder geconcentreerd op het centrum-bouwblok op de Westoever uitgewerkt. Een blok met veel monumentale bebouwing, waar het een uitdaging is om de 20 meter brede watergang te integreren. Daarnaast bevindt de watergang zich op deze locatie 11 meter lager dan het maaiveld. Aan de watergang worden nieuwe functies gesitueerd, passend bij het karakter van het bouwblok. In dit geval een openbare functie, die een goede aanvulling is op de bestaande functies in de stad, een ondergronds concertgebouw met een parkeergarage. Op maaiveldniveau wordt een plein gecreëerd van waaruit de watergang op verschillende niveaus beleeft kan worden en het concertgebouw ontsloten wordt.

 

In dit project zijn verschillende klimaat aspecten gecombineerd tot één duurzame oplossing, waarin water-afwikkeling en het nieuwe programma elkaar versterken. Dat heeft geresulteerd in een uniek gebied met een eigen karakter en identiteit, waarin de beleving van het water centraal staat.